De Svenska B-11 Klubben organiseerde eind juni haar zomermeeting in Härnösand, ca 500 km boven Stockholm. Het was één der meest noordelijkst gehouden meetings van de club. Het merendeel van de ca 400 leden woont rond Stockholm, Gotenburg oftewel in meer bevolkte zuidelijker deel, nu eens de kans voor de echte “noordelingen” De organisatie was in handen van Per Åhlström, een bekende in de Zweedse club. Hij was jarenlang redacteur van het clubblad en verkocht zijn Six uit 1939 aan Olav Pothoven die er Peking – Parijs mee volbracht. Per woont al weer ruim 20 jaar in Härnösand en had al diverse malen gevraagd toch eens op bezoek te komen. Dit was dus een goede reden om naar het noorden af te reizen. Voorheen woonde hij wat “dichter bij” in Stockholm. Tijdens de rit Parijs – Moskou 1984 in zijn garage aldaar onze aandrijfas nog vervangen. Op weg naar het zuiden maakte familie Åhlström diverse malen een tussenstop in Nijmegen. Zijn dochter werkte enige tijd als au-pair bij Fabien Sabates. Eén en al Citroën dus!
Het evenement werd aangekondigd als “Le Raid de la Guerre Froide” we hadden geen idee waar dat op sloeg, dat werd pas ter plekke duidelijk! De eerste etappe ging via Denemarken en de veerboot naar Varberg aan de Zweedse westkust, daar wonen Bengt Olsson & Kate die ook naar de meeting zouden afreizen. Omdat Zweden ook bij de EEG hoort is het tegenwoordig toegestaan 90 liter wijn mee te nemen, Bengt checkt zijn voorraad, mailt mij even een lijstje en de bestelling wordt afgeleverd. Omdat de reis per Peugeot Partner ging was daar ruimte genoeg voor! En je bent altijd een welkome gast! Eerst een paar dagen vakantie in Varberg, aldaar schapen drijven, Bengt’s Normale 1953 reisklaar maken etc. Toen ging de reis verder, eerst ca 400 km naar Nora waar 2 Tractions zouden aansluiten. Prachtig oud stadje, de tractionisten zijn buren en wonen in 16 eeuwse houten huizen aan een binnenplaatsje. Daar stond het bij aankomst in de namiddag vol met Citroëns, behalve de witte 11BL cabrio 1939 van Karl Jonas, ook een 11 BL 1950, een 2CV en een C3 allemaal van buurman Lars. In de garage van Karl Jonas stond nog een 15 CV te wachten om afgebouwd te worden. Een gezellige avond met een wandeling door het mooie stadje dat een prachtig station heeft uit 1909 compleet met remisie, werkplaatsen met draaischijven en diverse nog te restaureren stoomlocs! Na een goede nachtrust en een uitgebreid Zweeds ontbijt weer op pad nu 3 Tractions, wederom zo’n 400 km te gaan. De cabriokap moest onderweg dicht want de regen leek ons te volgen, later klaarde het op. Heerlijk autorijden hier over de rustige binnenwegen met zo nu en dan een koffiestop. Bij Sundvall komen we op de E 4 en tegen 17.00 h zijn we in Härnösand bij het Cityhotel, gelegen aan de haven midden in de stad. Op de gereserveerde P-plaats stonden al zo’n 20 tractions. Inschrijven, even opfrissen, Per hield zijn welkomst-speech. Medegedeeld werd dat de meeste tractions wel genoeg kilometers gereden hadden en dat ze zaterdag op de P-plaats konden uitrusten! Een maaltijd en een gezellig samenzijn volgden. Buiten bleef het gewoon licht en steeds meer grote oude Amerikaanse auto’s reden rondjes door de stad, nog steeds erg populair in Zweden!
De volgende morgen kwamen er nog wat auto’s bij, in totaal ca 30 Tractions en 2 DS-sen. Eén van de tractions was voorzien van een R-16 motor, was niet te horen aan het geluid. Schitterend weer en onderdelenmarkt op de P-plaats, genoeg aanbod, de één verkoopt het CTA assortiment en vanuit een grote aanhanger van een andere leverancier komen ook José Franssen’s artikelen. We blijken de enige buitenlandse deelnemers te zijn, geen Noren en Denen dit keer! Er komt nog wel een Mehari met Nederlands kenteken een kijkje nemen, ze blijken een camping in de buurt te runnen. Krijgt de Mehari maar niet geregistreerd.
’s Middags per bus een stukje noordwaarts gereden en dan via een pontje naar de Hemsö vesting. Daar werd duidelijk waar kreet “La Guerre Froide” op sloeg! In de heuvels van de rotsachtige kust hier bevond zich – ruim 50 jaar lang - één van de best bewaarde geheimen van Zweden! Tussen 1953 – 1957 zijn er kilometers lange gangen, gewelven etc aangelegd, totaal werd er 26.000 m³ rots en steen verwijderd! Van 1963 – 1967 werd nog een kleinere uitbreiding gemaakt, in diezelfde periode werd de Berlijnse muur gebouwd. Na een eventuele kernaanval zouden 400 manschappen het in de berg 2 maanden moeten kunnen uithouden. Op de rotsen staan 3 enorme kanonnen met een schootsveld van 20 km ten einde de uitmonding van de rivier de Ångermanälven en de diverse industrieën te kunnen beschermen. Alles was te bedienen van diep uit de berg. Grote generatoren voor eigen stroomvoorziening, ventilatiesystemen, keukens, eet – en slaapzalen, operatiekamers, eten, munitie, kleren, dieselolie alles was aanwezig Totale bouwkosten bedroegen 1 miljard Zweedse kronen, degenen die er aan meewerkten hadden strikte zwijgplicht. Nu pas weten Zweden wat er met hun belastinggeld gebeurde! Pas toen in de muur viel in 1989 en de koude oorlog echt voorbij was verloor de Hemsö vesting haar functie. Het complex is trouwens pas sinds 2005 voor het publiek toegankelijk! Zie www.hemsofastning.se
Het diner vond plaats in het openluchtmuseum Murberget, alle gasten werden er heen getransporteerd met de nieuwste Citroën-modellen van de plaatselijke dealer. Daar eerst buiten een speurtocht en wat vragen oplossen. Alle heren kregen een moer uitgereikt en de dames een bout, toen op pad om een passende combinatie te vinden “Moer zoekt vrouw!” dus. Eén van de clubleden bleek een bekende entertainer/toneelspeler te zijn en was die avond de spreekstalmeester. Tussen de diverse gangen door diverse toespraken, loterij etc. Al met al zeer gezellig! Terug in het hotel werd er door velen buiten aan de haven nog een biertje (of sterker gedronken), weer een mooie Zweedse zomeravond!
Zondagmoren na het ontbijt vertrokken sommige equipes alweer, de rest maakte een mooie rondrit nu wel per Traction. Eerst over de prachtige High Coast Bridge, een knap staaltje bouwkunst en de trots van Härnösand, mooi gezicht al die Tractions op de brug. Oude en nieuw techniek bijeen! Gebouwd van 1993 -1997 met de wereldberoemde Golden Gate Bridge in San Francisco als voorbeeld, de enorme overspanning van 1800 meter is slechts 11 meter korter. Elk ander land zou zo’n brug dan net iets langer gemaakt hebben maar zo is de Zweedse volksaard nu eenmaal niet. Het heet hier ”Höga Kusten”, sinds de laatste ijstijd is de kust hier opgedrukt tot 285 meter boven het zeeniveau (Botnische Golf) en dit proces gaat nog steeds door met 8 mm per jaar, hetgeen een uniek geologisch verschijnsel is!
De rit eindigde in een leuk dorpje waar kunstenaar Anders Åberg zijn levenswerk heeft ondergebracht … een verzameling auto’s, schepen, tram- treinwagons en zelf een SAAB straaljager. Per jaar bijna 200.000 bezoekers. In het “Technikhus” staat een mooie collectie oude auto’s, motoren, fietsen etc. Op het enorme terrein heeft hij ca 50 paviljoens gebouwd in verschillende bouwstijlen waarin diverse musea zijn gehuisvest en het groeit nog steeds, al 28 jaar mee bezig. Zie www.mannaminne.se Na de lunch aldaar ging een ieders zijns weegs! Wij bleven nog enkele dagen bij Per om de omgeving wat nader te verkennen. The morning after eerst absorberend materiaal strooien op de ca 25 olieplasjes voor het hotel en alle geleende spullen naar de sponsoren terugbrengen. Ook Per’s restauratieproject bekeken, een Commerciale uit 1939.
De terugweg ging via Kopenhagen, daar Jens Møller Nicolaisen (redacteur van het Deense blad) bezocht en zijn net gerestaureerde cabrio bewonderd, 5 jaar werk eindelijk beloond! Je waande daar net in Frankrijk, voor het huis op straat een DS en een 11 Normale (bezoek). De oprit staat vol met CX- en, de dagelijkse Xantia en de prachtige cabrio. In de garage staat het vorige project, zijn uit het niets gerestaureerde Deense bestel traction. Dan naar het einde van de straat, daar woont Henrik Jacobsen, kan niet missen zijn antieke Citroën vrachtwagen staat voor de deur – wordt regelmatig gebruikt voor goederen-transport bij renovatie van zijn houten huis. Zijn cabrio staat bij de buren onder een afdakje. ’s Avond per cabrio naar een park gereden en daar in het gras en in de zon afhaal-pizza’s met wijn tot ons genomen! Gezellige afsluiting van 2 weken Scandinavië! Thuis gekomen stond de teller op 3700 km.
Fantastisch toch dat je dankzij je tractionhobby overal in Europa vrienden hebt gemaakt waar je altijd welkom bent (met of zonder wijn!)
Ernst & Frank Berends
